مدیریت در اقتصاد

یکی از مهمترین مشکلات انسان در طول تاریخ مسئله فقر مالی بوده است. این مشکل به حدی حاد است که ریشه بسیاری از مشکلات دیگر همچون دزدی، تکدیگری و غیره می‌باشد. برای حل این مشکل از ابتدای تاریخ افراد نیک‌سیرت، مکاتب اخلاقی و ادیان الهی برنامه‌های متعددی را ارائه داده‌اند تا با حل این مسئله ریشه‌ای جامعه انسانی یک جامعه خوب برای رشد و تعالی انسان گردد. در کشور ما ایران که سابقه تمدنی چند هزار ساله دارد دو دین آسمانی مزدیسنا در دوران باستان و اسلام در عصر جدید مذهب اکثریت جامعه بوده که در هر دو دین خاصه مکتب اسلام و کتاب آسمانی قرآن تعلیمات و سفارشات زیادی برای حل مسئله فقر ازائه گردیده است. احکامی چون پرداخت صدقه، انواع زکات، خمس و غیره از سوی افراد توانمند به نیازمندان برای این بوده است که تعادل مالی بین این دو قشر به وجود بیاید. شخصیت‌های بزرگی دینی اسلام همچون شخص رسول مکرم اسلام حضرت محمد (ص)، حضرت علی (ع) و دیگر امامان و اولیا نیز در این خصوص هم سفارشات زیادی نموده‌اند و هم اینکه خودشان طبق اسناد تاریخی ید طولایی در کمک به نیازمندان داشته‌اند. این مسئله فقط مختص به مکاتب الهی نیست امروزه روشنفکران علم جامعه شناسی مدرن نیز به این نتیجه رسیده‌اند که برای داشتن یک جامعه متعالی و به دور از مشکلات می‌بایست تنظیمات اقتصادی به گونه‌ای رقم بخورد که روز به روز از دو طبقه بسیار ثروتمند و فقیر کاسته و به طبقه متوسط با امکانات افزوده گردد به همین جهت است که قوانین مالیاتی به گونه‌ای است که افراد هر چه درآمد و سود بیشتر داشته باشند می‌بایست مالیات بیشتری پرداخت نمایند و بلعکس.در کشور اسلامی ما ایران نیز در چند دهه اخیر قوانین زیادی برای بهبود وضعیت جامعه تصویب گردیده است اما روز به روز به مدیریت در اقتصاد...ادامه مطلب

مسئله آگاهی از اوضاع و احوال اطراف یکی از مهمترین مسائل زندگی انسان است. انسان از بدو تولد تا انتهای زندگی‌اش در این جهان نسبت به خود و اطراف خود اطلاعات به دست می‌آورد تا با استفاده از این اطلاعات بتواند نسبت به عمل‌های اطرافیان عکس‌العمل‌های مناسبی داشته و در کل زندگی بهتری را سپری نماید. هر چه انسان در این خصوص یعنی داشتن اطلاعات درست و صحیح قوی‌تر عمل کند زندگی بهتری خواهد داشت. این مسئله نه تنها در مورد انسان بلکه سایر مخلوقات هم صدق می‌کند. جوامع انسانی نیز از این مهم مستثنی نیستند و رهبران این جوامع می‌بایست در مورد وضعیت درون جامعه و بیرون از آن اطلاعات درست داشته باشند تا بتوانند جامعه خود را به درستی رهبری نمایند. حال خواه این جامعه می‌تواند یک خانواده کوچک باشد یا یک امپراطوری بزرگ. بر همین اساس در طول تاریخ بسیاری از نظریه پردازان علم سیاست در توصیه‌های خود به سردمداران در خصوص لزوم به دست آوردن اطلاعات درون و برون جامعه توصیه نموده‌اند به مانند خواجه نظام‌الملک طوسی که در اثر سیاسی خود سیرالملوک (سیاست‌نامه) به سلاطین سلجوقی مهم بودن مسئله آگاهی از اطراف را گوشزد می‌نماید. حاکمان برای به دست آوردن اطلاعات نیاز به افراد کاربلدی داشته و دارند که این اطلاعات را از مجاری مختلف به دست آورده و آن را در اختیار آنها بگمارند که ما در لفظ عامیانه آنها را «جاسوس» خطاب می‌کنیم و این صفت در فرهنگ ما صفت درستی نیست و حتی از لفظ جاسوس به عنوان توهین هم استفاده می‌شود. اما این شغل لازمه هر جامعه‌ای است تا حاکم بتواند از اوضاع و احوال اطلاعات درست داشته باشد، چه این حاکم بد باشد و چه حاکم خوبی باشد.در همین زمینه (جاسوسی) افراد مشهور زیادی وجود دارند که در جهان واقعی و یا تخیلی ن مدیریت در اقتصاد...ادامه مطلب

رفع احتیاجات همیشه یكی از دغدغههای بزرگ انسان در طول تاریخ حیاتش بوده است. انسان از ابتدای خلقت نیاز داشته كه احتیاجاتش را مرتفع سازد و به همین خاطر از نیروهایی كه در اختیارش بوده خاصه نیروی ذهن و تفكر استفاده كرده تا نیازها و احتیاجات این دنیایی خود را برطرف سازد. بر همین اساس انسان سعی نموده نیازها و احتیاجات و به طور كلی شرایطی را كه با آن در این جهان مواجه است را دسته بندی نموده و اطلاعات در هر زمینهای را تحت نام آن گردآوری كند و به همین صورت علوم مختلف به وجود آمده‌اند. به طور مثال علم كشاورزی كه زیر مجموعه طبیعیات است به انسان كمك می‌كند تا با استفاده از اطلاعات گردآوری شده توسط انسانهای گذشته و بهبود این اطلاعات توسط دانشمندان حال كشاورزی را رشد داده و گرسنگی كه یكی از مشکلات اصلی و مهم بشر است را مرتفع سازد و یا علم ریاضی كه زیر شاخه‌های بسیاری دارد انسان را در بهتر كردن بسیاری از جنبه‌های زندگی از جمله مهندسی یاری داده و كمك شایانی در بهبود زندگی انسان می‌نماید. اما در میان علوم مختلف علوم انسانی به بهتر شدن چه چیزی كمك می‌كند؟ برای یافتن این سوال باید دید سرچشمه به وجود آمدن این علم كه در نیازی نهفته است چه بوده؟ انسان موجود بسیار پیچیده‌ای است. یك بدن مادی دارد و یك روح كه در مادی بودن آن شك و شبهه بسیاری است. نیازهای مادی تنها برطرف كننده تمامی وجوه انسان نیست به همین خاطر از ابتدای خلقت انسان بعد از برطرف سازی نیازهای اولیه مادی خود شروع به تفكر در زمینه‌هایی كرد كه شامل علوم طبیعی و مادی نمی‌شد به مانند: ماهیت خود، منبع پیدایش، جهان بعد از مرگ، روش درست زندگی كردن در این جهان و ... كه این علوم بعد از طبقه بندی علومها به علوم انسانی نامگذاری شدند. علوم انسانی به مدیریت در اقتصاد...ادامه مطلب

ما انسانها از كودكی یاد می‌گیرم به یك تكیه گاه متكی باشیم. وقتی كودك هستیم به والدین خود تكیه می‌كنیم و به آنها اطمینان داریم كه در مواقع سخت یاریمان م‌یدهند و هیچ وقت ما را در برابر مشكلات تنها نمی‌گذارند. وقتی كه از سنین كودكی دور می‌شویم و به نوجوانی، جوانی، میانسالی و سپس كهنسالی می‌رسیم این تكیه به تكیه‌گاه شاید به ظاهر كم شده و یا از بین برود ولی در واقع از صورتی به صورتهای دیگر تغییر می‌كند. در نوجوانی افراد خارج از خانواده به آرامی وارد زندگی می‌شوند و انسانها به آنها تكیه می‌كنند به مانند دوست صمیمی، معلم و غیره، در جوانی تكیه‌گاههای جدیدی وارد معركه می‌شوند به مانند نامزد، همسر و غیره، در میانسالی تكیه گاههای دیگری وارد می‌شوند به مانند مجامع و باشگاه‌هایی كه مرد میانسال عضو آن است و در سنین پیری هم به نوبه خود برای فرد کهنسال تكیه گاههایی وجود دارند. به غیر از خداوند متعال كه پشت پناه تمامی موجودات عالم است در تمامی این دورههای سنی اطمینان به یك تكیه گاه به عنوان حاكمیت وجود دارد كه در فواصل مختلف زمانی و مكانی صور مختلفی دارد ولی در اصل آن یك اطمینان وجود دارد كه مردم تحت حكومت مطمئن هستند كه كارهای بزرگ و مشكلات مهم مملكتی به دست حاكمیت حل خواهد شد و یك قدرت فرابشری برای آنها قائل هستند.در واقع خیلی از مشكلات لاینحل برای مردم عادی برای حاكمیت قابل حل است زیرا افراد حاكم دارای قدرت ناشی از ثروت مادی و نیروی نظامی هستند و با این قدرت می‌توانند مشكلات ناشی از بلایای طبیعی و غیر طبیعی را تا حدود زیادی حل بنمایند. حتی در بعضی از این موارد به مانند سیل و زلزله و جنگ فقط حاكمیت كشور درگیر مسئله وارد گود نمی‌شود بلكه حاكمیت سایر كشورها هم سعی می‌كنند كه به همتایان خود در مدیریت در اقتصاد...ادامه مطلب

یک موجود زنده در این سیاره از بدو تولد با اطراف خود مرتبط می‌شود از اشیاء بی جان گرفته تا موجودات زنده دیگر. این ارتباط انواع گوناگونی دارد و در طبقات مختلفی جای گذاری می‌شود. به طور مثال اکثر حیوانات نسبت به حیوان غیر همنوع خود یک واکنش توام با احتیاط را در ‍‍‍پیش می‌گیرند و نسبت به موجودات همنوع خود یک ارتباط نزدیک و دوستانه. انسان نیز از این قاعده مستثنی نیست با این تفاوت که به خاطر داشتن آگاهی بسیار بالاتر نسبت به موجودات دیگر کیفیت زندگی او که ارتباط هم جزئی از آن است بسیار پیچیده‌‌تر از موجودات دیگر می‌باشد. انسان در حالات مختلف با اطراف خود مرتبط می‌شود که انواع و اقسام بسیار زیادی دارد. یک انسان با اعضای خانواده خود، دوستان خود، اعضای فامیل، همکیشان، هموطنان، اهالی محل زندگی، همکلاسی‌های مدرسه و دانشگاه، همکاران و الی ماشاء الله موارد گوناگون دیگر با دیگر انسانها مرتبط می‌شود. این طیف وسیع تنها مربوط به ارتباط میان انسانی است و دایره بسیار وسیع دیگر ارتباط انسان با موجودات دیگر و جمادات است. باید دید که انسان در تمامی این روابط چه روشی را باید در پیش بگیرد تا در زندگی او را بتوان انسان موفقی نامید.باید گفت برای ارتباط انسان با انسانهای دیگر و یا موجودات دیگر یک نسخه یکسان و کامل را نمی‌توان در همه انسانها ارائه داد زیرا هر انسان تابع شرایط زمان و مکان است. یک انسان مُدرن در كشوری مانند ایالات متحده آمریكا قطعاً ارتباطاتی متفاوت با یك انسان پیشا مُدرن در تبت داشته است. به طور مثال ارتباط انسان با یك حیوان به مانند یوزپلنگ در همین كشور ایران در یكصد سال پیش بسیار متفاوت با امروز بوده است. اگر به نوشته های دوران قاجار در روزنامه‌های آن دوران به مانند دولت علیه، كاغذ اخبا مدیریت در اقتصاد...ادامه مطلب

از یک واقعه تاریخی می‌توان هم به راحتی گذشت و هم اینکه در مورد آن تعمق نمود. تعمق در وقایع تاریخی دستاوردهای زیادی دارد که کمترین آن کمک به حافظه تاریخی ملت برای عدم تکرار وقایع تلخ تاریخی گذشته و سعی در به دست آوردن بهترین دست آورد ممکن از وقایع تاریخی خوش آیند ملت‌ها هستند. متاسفانه در زمان حاضر که ما در آن حضور داریم مردم یا به وقایع تاریخی اهمیت نمی‌دهند یا اینکه سعی می‌کنند از کنار وقایع تاریخی به سادگی بگذرند و از همه بدتر اینکه گاه سعی می‌کنند برای آرام کردن ذهن خود از وقایع تاریخی نتایجی را که خودشان دوست دارند بازگو کنند، که این همان تحریف تاریخ است. یکی از وقایع مهم تاریخ ایران در دوران معاصر اشغال نظامی کشورمان در شهریور ماه سال 1320 شمسی توسط متفقین است که امروز ما در هشتاد و دومین سالگرد آن به سر می‌بریم. این اشغال که توسط قوای نظامی دول متفق یعنی اتحاد جماهیر شوروی از شمال و ایالات متحده آمریکا و انگلستان از جنوب صورت گرفت در ایران همراه با ساقط شدن حکومت رضاشاه پهلوی با صورت ظاهری کناره‌گیری ایشان به نفع ولیعهد یعنی محمدرضا شاه پهلوی و تبعیدشان به کشور آفریقای جنوبی گشت. این رویداد تاریخی در مقاطع مختلف تاریخ با تحلیل‌های متفاوتی از سوی اندیشمندان همراه شده که تابع مقتضیات زمان بوده اما در کل از آن به عنوان یک رویداد مثبت تاریخی یاد نشده است. در ابتدا باید کمی در مورد اوضاع و احوال ایران و جهان در آن مقطع خاص دانست.بعد از ساقط شدن احمد شاه قاجار آخرین شاه از سلسله قاجار از سلطنت ایران توسط مجلس شورای ملی به سال 1304 شمسی، رضاخان به عنوان اولین شاه از سلسله نوپای پهلوی تاج کیانی پادشاهی ایران را بر سر نهاد. در اینکه ژنرال آیرون ساید نماینده نظامی دولت انگلستان مدیریت در اقتصاد...ادامه مطلب

انسانها در روابط اجتماعی با هم در اکثر اوقات دچار تاثیر از یکدیگر می‌شوند. این تاثیرات چه مثبت و یا منفی بستگی به عوامل مختلفی دارد از جمله نوع و شکل رابطه، مدت رابطه، همبستگی خونی، همفکری بین طرفین و ... به همین جهت است که والدین به دلیل داشتن اکثر این عوامل بیشترین تاثیر را بروی فرزندان خود می‌گذارند و بعد از آنها این معلمین هستند که تاثیر زیادی بروی شاگردان خود می‌نهند. امروز روز اول مهر است و روز بازگشایی مدارس در ایران که با آغاز فصل زیبای پاییز توامان گشته است. سالها است که در این روز به خاطر علاقه‌ای که به درس و مدرسه و کتاب و دفتر و حتی لوازم تحریر داشته‌ام مطلبی در این باره می‌نویسم، حتی اگر شده در در حد یک متن کوتاه برای پیامک به دوستان. امسال نیز قصد داشتم برای روز اول مهر متنی در این خصوص بنویسم تا اینکه دیروز پیام یکی از عزیزان همکلاسی دانشگاه سخت متاثرم کرد. پیام خبر یکی از شبکه‌های ماهواره‌ای در خصوص وفات جناب آقای دکتر نعمت احمدی نسب استاد بنده بود. بلافاصله چک کردم و متوجه شدم خبر صحیح است و سخت متاثر شدم. آقای دکتر احمدی نسب فرد بسیار سرشناسی در محافل علمی، ادبی و البته سیاسی بودند و دارای دو دکترا در رشته‌های تاریخ و حقوق. ایشان به واسطه قبول پروده‌های قضایی سیاسی که دیگر وکلا به خاطر مخاطراتش از قبول آن سر می‌زنند، مشهور بودند و در رسانه‌ها در این خصوص زیاد مصاحبه می‌کردند.اما ارتباط ما با ایشان نه در این باره بلکه به خاطر وجه دوم و به عقیده من غالب ایشان یعنی استاد تاریخ بودنشان بود. به جرات می‌توانم بگویم مرحوم نعمت احمدی نسب از اساتید بزرگ رشته تاریخ بودند خاصه در زمینه حکومت‌های متقارن حاکم بر نواحی ایران بعد از فروپاشی ایخانان و بعد از فروپاشی تیموریا مدیریت در اقتصاد...ادامه مطلب

برای بررسی دقیق یک رویداد تاریخی گذر زمان اهمیت بسیار زیادی دارد. گذر زمان باعث می‌شود که حب و بغض‌ها تا حدود زیادی از میان برود و با از بین رفتن حب و بغض‌ها مورخ می‌تواند یک گزارش متوازن و نزدیک به واقع از آن رویداد به مخاطبان ارائه دهد. از رویداد تاریخی 28 مرداد سال 1332 هفتاد سال گذشته است. هفتاد سال برای تاریخ زمانی نیست ولی با شرایط جدیدی که در جهان به وجود آمده به واسطه دستاوردهایی چون اینترنت و تلفن‌های هوشمند مردم با گستردگی بیشتری می‌توان نظر عامه مردم را در مورد رویدادها چه تاریخی و چه غیر تاریخی دانست و از سوی دیگر افرادی به مانند حقیر که امکان دست یابی به نشریات را برای بیان افکارم ندارم می‌توانند با کمترین واسطه نظر خود را به دیگران منتقل نمایند ولو دایره مخاطبان آنها اندک باشد. تمام این وقایع دست به دست هم داده‌اند تا امروز در هفتادمین سالگرد واقعه 28 مرداد بتوان تا حدی جدی‌تر و عمیق‌تر در مورد آنچه در 28 مرداد سال 1332 رخ داد صحبت کرد. اما اینکه با یک مطلب چند خطی در وبلاگ بنده و یا مقالات دانشگاهی حق مطلب در این خصوص ادا شود قطعا اینچنین نیست اما برداشتن قدم برای روشن شدن تاریکی‌های رخدادهای تاریخی وظیفه هر مورخی است ولو آن مورخ کوچک و قدمهای او کوتاه باشد. کودتای 28 مرداد از دید شما چیست؟ قطعاً خیلی از عزیزانی که خواننده مطلب هستند جوابهایی خواهند داد که در کتابهای تاریخی و یا از طریق رسانه‌ها ارائه می‌شود و اکثراً حول این محور است که بعد از اشغال ایران در شهریور ماه سال 1320 و استعفای رضاشاه از سلطنت به نفع ولیعهد خود محمدرضا شاه فضای سیاسی در ایران تا حدود زیادی باز شد و احزاب مختلف از جمله ملی گراها و مذهبیون و چپگراها توانستند با آزادی به فعالیت بپردازند. مدیریت در اقتصاد...ادامه مطلب

۱۴ مرداد روزی که فراموش شد مانند خیلی روزهای دیگر٬ روزی که برای تحقق آرمان آن خون بسیاری از مردم آزادیخواه ایران بر زمین ریخت و خاک وطن را گلگون ساخت٬ روزی که مردم ایران بعد از تحمل مصائب زیاد توانستند عدالتخانه یا مجلس را وارد قاموس سیاسی کشور کنند٬ روزی که مردم بعد از هزاران سال تحمل استبداد توانستند نمایندگان خود را به پیکره دولت وارد کنند تا در تصمیمات مهم دولتی شخص اول کشور به تنهایی تصمیم نگیرد و خواست مردم هم به حساب بیاید. چهارده امرداد سال 1285 یعنی یکصد و هفده سال قبل مجلس به ایران آمد مجلسی که نه فقط محل نشستن نمایندگان مردم ، بلکه مکانی بود برای شنیدن فریادهای ملت مظلوم ایران که در طول هزاران سال صدایشان در گلو خفه شده بود٬ مکانی بود برای ایستادن در برابر حرف زور شخص اول مملکت تا نگذارند بیش از این شاهان بی لیاقت قاجار این کشور عزیز را به نابودی کشند٬ جایی بود برای آباد کردن ایرانی که مدتها در حال نابودی و انهدام بود٬ مجلس یک امید برای مردم مظلوم ایران بود امیدی که فردایشان را سپید نشان می‌داد٬ امیدی که به دلهای آنها همچون نوری افکنده شد تا آنها هم برای فردای کشورشان نقشه ها بکشند و سرودهای وطنم وطنم را سر دهند٬ مجلس امیدی شد برای ایران خسته که تنش زیر ظلم رنجور و نحیف گشته بود. آری در یکصد و هفده سال قبل در چنین روزی نمایندگان ملت وارد مجلس شدند و به تدوین قانون اساسی پرداختند تا این کشور بعد از سالها تحمل سالها استبداد قانون‌مند شود. بعضی از کشورهای غربی به ویژه کشور یونان و ایتالیا از هزاران سال قبل مردمشان نمایندگانی در دولت داشتند تا نظرات آنها هم به گوش فرمانروا رسیده و در تصمیمات مملکتی دخالت داشته باشد، این فکر جالب بعد از مدتی به کشورهای دیگر هم سرایت کرد مدیریت در اقتصاد...ادامه مطلب

چند سال قبل یکی از دوستان یک فیلم سینمایی را برای من تعریف کرد. وقتی او ماجراهای این فیلم را تعریف می‌نمود من در ذهن خود یک تصویر سازی از ماجراهای فیلم انجام داده و بر اساس آنچیزی که در ذهن خودم متبلور شده بود ماجرای آن فیلم به نظرم بسیار جالب آمد. اما وقتی خود من فیلم را تهیه کردم و آن را دیدم اصلاً شبیه چیزی که من فکرش را کرده بودم نبود و به اصطلاح امروزی خیلی تو ذوقم خورد. این مسئله بارها برایم اتفاق افتاد و من وقتی ماجرای فیلمی را از دوست و آشنایی می‌شنیدم تصویرش در ذهنم بسیار متفاوت از آن چیزی بود که بعدها می‌دیدم. در اوایل این ایده در ذهن من متبلور بود که ساخته‌های سینمایی به درستی نمی‌توانند آثار'>آثار مکتوب را به نمایش در بیاورند. نه فقط من از خیلی از افراد عادی اطراف خود و یا منتقدان ادبی و سینمایی شنیده‌ام که فلان فیلم سینمایی نتوانسته است به درستی حقیقت مطلب اثر ادبی و یا فیلمنامه‌ای را که بر اساس آن نوشته شده است را ادا نماید. این منتقدان همیشه در اینگونه مباحث عدم توانایی کافی کارگردان و عوامل تهیه کننده فیلم را عامل این عدم تطابق دانسته و سعی می‌کنند در موارد بعدی این نقص را جبران نمایند. این جواب که تهیه کنندگان و دست اندرکاران آثار سینمایی توانایی به تصویر کشیدن روح اثر ادبی مکتوب را نداشته‌اند هم می‌تواند جواب درستی باشد و هم نه. ما باید در ابتدا یک تفکیک بین صنعت فیلمسازی و امکانات آن با هنر فیلم سازی نزد کارگردان و عوامل تولید فیلم انجام بدهیم. یعنی صنعت فیلمسازی دارای امکاناتی است که در زمانهای متفاوت دارای شرایط متفاوتی بوده. به طور مثال این صنعت توامان با هنرش در صد و اندی سال قبل متولد شد و به جلو رفت. صنعت فیلمسازی با پیشرفت صنعت در تاریخ هر چه جلوتر رفتیم پ مدیریت در اقتصاد...ادامه مطلب